Στο άρθρο μας τον προηγούμενο μήνα είχαμε θέσει ένα βασικό ερώτημα: Αλήθεια, εσείς πώς αποτιμάτε το αποτέλεσμα της μάθησης; Όπως θα θυμάστε, είχαμε κάνει αναφορά στο διάσημο μοντέλο εκπαιδευτικής αξιολόγησης, Kirkpatrick®, και είχαμε κάνει μια προσπάθεια να αποτυπώσουμε τα στάδια αποτίμησης, μένοντας κυρίως στα πρώτα τρία (αντίδραση, μάθηση, συμπεριφορά).
Ποιον αφορούν τα αποτελέσματα της μάθησης;
Εκ πρώτης άποψης, το παραπάνω ερώτημα, όπως είχε τεθεί, φαινόταν να απευθύνεται σε ανθρώπους που ασχολούνται με θέματα εκπαίδευσης σε έναν οργανισμό, σε εκπαιδευτές ή στελέχη HR.
Η πραγματική αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι το ερώτημα αυτό απευθυνόταν σε καθέναν μέσα σε μια επιχείρηση ή έναν οργανισμό που θέλει να καταλάβει την πραγματική διάσταση της επένδυσης σε εκπαίδευση που γίνεται.
Η επένδυση αυτή μπορεί να αφορά χρόνο, ενέργεια, πόρους και βέβαια χρήμα, επομένως, αφορά τελικά όλους. Και στο κάτω κάτω της γραφής, το ROE (Return On Expectations) μπορεί να αφορά ή να συνδέεται με μια σειρά από παράγοντες που αποδεικνύουν τον βαθμό κατά τον οποίο η επένδυση σε μαθησιακές δράσεις και πρωτοβουλίες ικανοποιεί τις προσδοκίες των άμεσα και έμμεσα ενδιαφερόμενων (business stakeholders).
Το παράδεγμα της Google
Για να πάμε τώρα να προσπαθήσουμε να αντιστρέψουμε το ερώτημα, κάνοντάς το: τι πραγματικά θέλουν οι επιχειρήσεις; Μην βιαστείτε να πείτε τη λέξη ‘κέρδος’! Ναι, είναι λογικό και εν πολλοίς αυτονόητο. Ωστόσο, δεν είναι η μόνη απάντηση. Θα βοηθήσει ίσως αν σκεφτούμε μια επιχείρηση και εστιάσουμε στον πραγματικό λόγο για τον οποίο υπάρχει, τι είναι δηλαδή αυτό που κάνει μοναδική τη συμβολή ή τη συνεισφορά της.
Πολλές από τις σκέψεις που τώρα θα κάνετε είναι πιθανόν να σχετίζονται με την αποστολή (mission) ή το όραμα (vision) της επιχείρησης. Ας πάρουμε για παράδειγμα την αποστολή της Google:
| To organize the world’s information and make it universally accessible and useful. |
Χωρίς αμφιβολία η επιδίωξη για κέρδος είναι απαραίτητη προϋπόθεση για μια επιχείρηση, όπως η Google. Όμως, από τη συγκεκριμένη δήλωση της αποστολής (mission statement), κάποιες έννοιες – κλειδιά αναδεικνύονται: παγκόσμια πληροφορία, προσβάσιμη, χρήσιμη. Αν θεωρήσουμε ότι το mission statement αυτό είναι σωστό, τότε είναι φανερό ότι η Google χρειάζεται να κάνει ό,τι είναι δυνατόν, ώστε να ‘οργανώνει τις πληροφορίες παντού στον κόσμο και να τις καθιστά προσβάσιμες και χρήσιμες για όλους’.
Οι σύμμαχοι στην αποτίμηση
Ας φέρουμε τη συζήτηση πάλι πίσω στα δικά μας. Πώς μπορεί να αποτιμηθεί το αποτέλεσμα της μάθησης σε έναν οργανισμό, όπως η Google; Σύμφωνα με το μοντέλο Kirkpatrick®, μια πρώτη απάντηση σε αυτό το ερώτημα έρχεται, αν αναρωτηθούμε πώς είναι εφικτό να εντοπιστούν leading indicators, δείκτες δηλαδή, οι οποίοι θα γεφυρώνουν το κενό μεταξύ ατομικών πρωτοβουλιών και αποτελεσμάτων για την επιχείρηση. Τέτοιοι δείκτες δημιουργούν ευκαιρίες για την ανάπτυξη μετρικών για την παρατήρηση και την αποτίμηση της συμπεριφοράς και μπορεί να εκτείνονται σε θέματα, όπως:
- Βελτίωση επιπέδου εξυπηρέτησης πελατών
- Αύξηση πωλήσεων
- Μείωση κόστους
- Βελτίωση ποιότητας
- Ταχύτητα παράδοσης προϊόντων κ.ά.
Με άλλα λόγια, η διαδρομή που χρειάζεται να ακολουθεί, εκκινεί από την επιδίωξη στην αλλαγή της ατομικής συμπεριφοράς μέσα από κάποιου είδους μάθηση, η οποία αναμένεται να συνεισφέρει στην επίτευξη ατομικών και ομαδικών στόχων, που με τη σειρά τους να συμβάλουν στην επιτυχή αποτύπωση και ικανοποίηση leading indicators, όπως οι προαναφερθέντες, που τελικά θα οδηγήσουν στην επίτευξη των αποτελεσμάτων (results) που η επιχείρηση ή ο οργανισμός επιθυμεί.
Κλείνοντας
Αν το παραπάνω σάς μοιάζει με γλωσσοδέτη ή με puzzle για δύσκολους λύτες, μείνετε ήσυχοι, έτσι είναι! ? Η σωστή αποτίμηση των αποτελεσμάτων μάθησης είναι μια σύνθετη διαδικασία, που χρειάζεται να λαμβάνει υπόψη διαφορετικούς και αλληλοεπηρεαζόμενους παράγοντες σε μια επιχείρηση, που είναι αναγκαίο να προσδιοριστούν και να σχετιστούν με συγκεκριμένες μαθησιακές δράσεις και ενέργειες και προκαθορισμένες μετρικές. Αλλά αυτά μήπως είναι καλύτερα να τα αφήσετε σε εμάς;
Google, ερχόμαστε! ?
The Game Tree Team