Ας ξεκινήσουμε με μια υπόθεση: Πώς θα σας φαινόταν να μπαίνατε σε μια αίθουσα με τα “θρανία” στοιχισμένα, όπως ήταν στο σχολείο και ένα “δάσκαλο” στο βάθρο να μιλά “ατελείωτη ώρα” για νέα δεδομένα και διαδικασίες που χρειάζεται να μάθετε στην εργασία σας; Πόσο εύκολο πιστεύετε ότι είναι να αφομοιώσετε τη νέα αυτή γνώση;
Ας σκεφτούμε επίσης ποιος είναι ο πιο επιτυχής τρόπος να μάθει κανείς ποδήλατο… ακούγοντας πώς ποδηλατούν άλλοι ή κάνοντας ποδήλατο;
Τι θα βρείτε σε αυτό το άρθρο:
- Τι είναι η βιωματική μάθηση;
- Ποια είναι η μέθοδος της βιωματικής μάθησης;
- Ποια είναι τα οφέλη της βιωματικής μάθησης;
- Γιατί είναι τόσο σημαντική στην εκπαίδευση ενηλίκων;
Στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων, οι παραδοσιακές μέθοδοι συχνά υστερούν στην αφομοίωση γνώσεων και δεξιοτήτων. Η Βιωματική μάθηση (Experiential Learning) είναι μια δυναμική προσέγγιση που υπερβαίνει τη θεωρία. Επιτρέπει στους ενήλικες να εμπλακούν ενεργά, να προβληματιστούν και να εφαρμόσουν τη γνώση που αποκτούν στην πραγματικότητά τους. Μεταμορφώνει τη μάθηση σε μια εμπειρία που ξεπερνά την δασκαλοκεντρική προσέγγιση και επιφέρει έναν πιο συμμετοχικό τρόπο μάθησης.
Αν και ο David Kolb έθεσε ένα δομημένο πλαίσιο για τη βιωματική μάθηση την δεκαετία του 1970, τη συναντούμε σαν ιδέα πολύ νωρίτερα. Ήδη ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια το 350 π.Χ. αναφέρει:
“τα πράγματα που πρέπει πρώτα να τα μάθουμε προτού αρχίσουμε να τα κάνουμε, τα μαθαίνουμε κάνοντάς τα“
Kolb Experiential Cycle
Η Βιωματική μάθηση δίνει προτεραιότητα στις πρακτικές εμπειρίες, τον προβληματισμό και την εφαρμογή. Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας, η βιωματική μάθηση αναγνωρίζει ότι οι ενήλικες φέρνουν πλήθος εμπειριών στην εκπαίδευση. Θεωρεί τη μάθηση ως έναν συνεχή κύκλο, που περιλαμβάνει συγκεκριμένη εμπειρία, κριτικό στοχασμό, σύλληψη αφηρημένων εννοιών και ενεργό πειραματισμό.

- Συγκεκριμένη εμπειρία: Σε αυτό το στάδιο, οι εκπαιδευόμενοι εμπλέκονται με άμεσες εμπειρίες, είτε μέσω πρακτικών δραστηριοτήτων είτε μέσω πραγματικών καταστάσεων. Αυτές οι εμπειρίες χρησιμεύουν ως βάση για τη μαθησιακή διαδικασία.
- Κριτικός στοχασμός: Οι εκπαιδευόμενοι αφιερώνουν χρόνο για να αναλογιστούν τι συνέβη. Αυτό περιλαμβάνει την εξέταση των αντιδράσεών τους, την ανάλυση των αποτελεσμάτων και τον εντοπισμό προτύπων ή τάσεων.
- Σύλληψη αφηρημένων εννοιών: Με βάση τον δικό τους προβληματισμό, οι εκπαιδευόμενοι δημιουργούν αφηρημένες έννοιες ή θεωρίες. Επιδιώκουν να κατανοήσουν τις ευρύτερες αρχές πίσω από τις εμπειρίες τους, συνδέοντας νέες πληροφορίες με υπάρχουσες γνώσεις.
- Ενεργός πειραματισμός: Οπλισμένοι λοιπόν με νέες έννοιες, οι εκπαιδευόμενοι εφαρμόζουν την κατανόησή τους σε πρακτικές καταστάσεις. Ολοκληρώνεται με αυτό τον τρόπο ο κύκλος μάθησης μετατρέποντας τη γνώση σε δράση.
Ένα παράδειγμα
Σκεφτείτε ένα σενάριο όπου επαγγελματίες παρακολουθούν ένα πρόγραμμα Leadership Skills. Η “παραδοσιακή” μέθοδος εκπαίδευσης μπορεί να περιλαμβάνει εισήγηση για θεωρίες ηγεσίας, αλλά η βιωματική μάθηση ακολουθεί διαφορετική διαδρομή.
1ο στάδιο (Συγκεκριμένη εμπειρία): Οι εκπαιδευόμενοι συμμετέχουν σε δραστηριότητες leadership και team management και προβληματίζονται πάνω σε υπαρκτές καταστάσεις. Υπάρχουν περίπου 15 εκπαιδευτικές τεχνικές που μπορούν να εφαρμοστούν, πέρα από την (αναποτελεσματική συνήθως) εισήγηση.
2ο στάδιο (Κριτικός στοχασμός): Οι εκπαιδευόμενοι ανταλλάσσουν ιδέες και εμπειρίες σε θέματα ηγεσίας, που αναδείχθηκαν από το προηγούμενο στάσδιο. Ο Εκπαιδευτής αναλαμβάνει ρόλο Facilitator, και όχι ρόλο “guru” ή “παντογνώστη”.
3ο στάδιο (Σύλληψη αφηρημένων εννοιών): Οι εκπαιδευόμενοι τοποθετούν σε ένα δομημένο πλαίσιο εννοιών και θεωριών τα όσα συζήτησαν. Εδώ γίνεται κουβέντα για έγκριτα μοντέλα και frameworks, και είναι πιο εύκολο σε αυτή τη φάση να τα κατανοήσουν οι συμμετέχοντες.
4ο στάδιο (Ενεργός πειραματισμός): Οι συμμετέχοντες προσομοιώνουν όσα έμαθαν σε αληθινές προκλήσεις ηγεσίας και σε pain points που τους απασχολούν.
Διαβάστε επίσης: Experiential Learning in the Workplace
Κλείνοντας
Η Βιωματική μάθηση προσφέρει την ισχυρότερη προσέγγιση στο Corporate Learning. Δίνοντας προτεραιότητα στην ενεργή δέσμευση, τον προβληματισμό και την εφαρμογή, αυτή η μέθοδος μετατρέπει τη μάθηση σε μια αναπτυξιακή εμπειρία. Οι ενήλικες όχι μόνο αποκτούν γνώση, αλλά και αναπτύσσουν τις δεξιότητες και τις συμπεριφορές τους για επιτυχία στην επαγγελματική και προσωπική τους ζωή.
Τα στελέχη της Game Tree, έχοντας εκτενή κατάρτιση πάνω σε θέματα Adult Education, γνωρίζουν τη δύναμη της Βιωματικής μάθησης. Και γνωρίζουν με ποιους τρόπους μπορεί αυτή η προσέγγιση να αποδώσει τα μέγιστα. Άλλωστε, αυτό κάνουμε όλα αυτά τα χρόνια, και τιμηθήκαμε διεθνώς για τη μεθοδολογία μας.
Key Takeaways
Η Βιωματική μάθηση επιτρέπει στους ενήλικες να εμπλακούν ενεργά, να προβληματιστούν και να εφαρμόσουν τη γνώση που αποκτούν στην πραγματικότητά τους. Μεταμορφώνει τη μάθηση σε μια εμπειρία που ξεπερνά την δασκαλοκεντρική προσέγγιση και επιφέρει έναν πιο συμμετοχικό τρόπο μάθησης.
Η Βιωματική μάθηση θεωρεί τη μάθηση ως έναν συνεχή κύκλο, που περιλαμβάνει συγκεκριμένη εμπειρία, κριτικό στοχασμό, σύλληψη αφηρημένων εννοιών και ενεργό πειραματισμό.
Στην Game Tree, προσφέρουμε εμπειρίες μάθησης πέρα από το συνηθισμένο.
Σχεδιάζουμε και υλοποιούμε customized προγράμματα εκπαίδευσης για στελέχη επιχειρήσεων, αξιοποιώντας τη βιωματική μάθηση και το εκπαιδευτικό παιχνίδι.
Περισσότερες πληροφορίες για τις υπηρεσίες μας μπορείτε να βρείτε εδώ.