Στο προηγούμενο άρθρο ασχοληθήκαμε με την έννοια και τα χαρακτηριστικά του Εσωτερικού Εκπαιδευτή και κάναμε μια προσπάθεια να αναδείξουμε τη σημασία του και την επίδρασή που μπορεί να έχει μέσα σε ένα οργανισμό. Σήμερα θα δούμε, όπως σας υποσχεθήκαμε, ποια είναι τα βασικά προσόντα ενός Εσωτερικού Εκπαιδευτή και τις ικανότητες που απαιτείται να έχει. Επιπλέον, θα αναφερθούμε και στα πλεονεκτήματα που έχει ένας οργανισμός/εταιρεία που αναπτύσσει ομάδα Εσωτερικών Εκπαιδευτών.
Τα προσόντα ενός Εσωτερικού Εκπαιδευτή
Όπως έχουμε ήδη αναφέρει στο προηγούμενο άρθρο, τα προσόντα των Εσωτερικών Εκπαιδευτών θα μπορούσαμε να τα συνοψίσουμε στις ακόλουθες τρεις βασικές κατηγορίες:
- Γνώση και υποστήριξη, στην πράξη, των αρχών και των αξιών της Εκπαίδευσης Ενηλίκων
- Γνώση και αξιοποίηση της κατάλληλης εκπαιδευτικής μεθοδολογίας, εκπαιδευτικών εργαλείων και τεχνικών
- Soft Skills, όπως συνεργασία, ενσυναίσθηση, επικοινωνία, κριτική σκέψη κ.λπ.
Ας δούμε πιο αναλυτικά κάθε μία από αυτές τις κατηγορίες.
Αρχές και αξίες της Εκπαίδευσης Ενηλίκων
Κάποιες από τις βασικότερες αρχές της Εκπαίδευσης Ενηλίκων που καλείται να γνωρίζει, αλλά και να υποστηρίζει ένας Εσωτερικός Εκπαιδευτής είναι:
- Οι εκπαιδευόμενοι είναι ενήλικες, επομένως έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά, ανάγκες και υποχρεώσεις από αυτές που έχουν ανήλικοί, π.χ. μαθητές στο σχολείο.
- Ως ενήλικες, ‘κουβαλάνε’ μεγάλο φορτίο εμπειριών. Αυτές οι εμπειρίες μπορεί να αποτελούν αφετηρία για νέα μάθηση ή κάποιες φορές και τροχοπέδη, καθώς επηρεάζουν τον τρόπο σκέψης, αντίληψης και ερμηνείας νέων ιδεών και καταστάσεων.
- Επιθυμούν η συμμετοχή τους στην εκπαίδευση να έχει μια πρακτική αξία, που μπορεί να συνδέεται με επιθυμία για προσωπική ανάπτυξη, επαγγελματικές φιλοδοξίες, θέματα κύρους ή και άλλα.
Τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι ο ρόλος του Εσωτερικού Εκπαιδευτή είναι κρίσιμος, καθώς καλείται να διαχειριστεί προσωπικότητες και χαρακτήρες που έχουν συγκεκριμένες αντιλήψεις και εμπειρίες, οι οποίες συχνά διαμορφώνονται σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικά περιβάλλοντα. Η αναγνώριση, επομένως, της διαφορετικότητας καθενός μέσα σε μια ομάδα εργαζόμενων-εκπαιδευόμενων και της αξίας που φέρνει, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία μιας εκπαιδευτικής παρέμβασης εντός του οργανισμού
Εκπαιδευτική μεθοδολογία, εργαλεία και τεχνικές
Χωρίς αμφιβολία, έχουμε γαλουχηθεί σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο σε όλες τις βαθμίδες του προάγει τη στείρα απομνημόνευση. Αναπαραγωγή ενός τέτοιου μοντέλου γίνεται σε μεγάλο βαθμό και σε προγράμματα κατάρτισης, καθώς φαίνεται ότι η εισήγηση (ακόμα και με τη χρήση μέσων, όπως PowerPoint) κυριαρχεί στις προτιμήσεις των εκπαιδευτών. Ωστόσο, η εισήγηση, αν και χρήσιμη ως εκπαιδευτική τεχνική, λειτουργεί μόνο ως ένα βαθμό, καθώς ένας ενήλικας εκπαιδευόμενος, εάν είναι συγκεντρωμένος και έχει εστιασμένη την προσοχή του, τότε μπορεί και συγκρατεί:
- 10% από αυτά που διαβάζει
- 20% από αυτά που ακούει
- 30% από αυτά που βλέπει
- 50% από αυτά που βλέπει και ακούει
- 80% από αυτά που λέει
- 90% από αυτά που λέει, ενώ ταυτόχρονα εκτελεί πράξεις στις οποίες εμπλέκεται ενεργητικά
Τι χρειάζεται επομένως;
Αξιοποίηση πολλών και διαφορετικών εκπαιδευτικών τεχνικών, όπως εργασία σε ομάδες, καταιγισμός ιδεών, παιγνίδι ρόλων, προσομοίωση, ασκήσεις κ.ά., όλες προφανώς, ενταγμένες σε ένα ευρύτερο πλάνο σχεδιασμού και οργάνωσης, το οποίο απαιτείται να ενσωματώνει:
- Εργαλείο για τη διάγνωση των εκπαιδευτικών αναγκών
- Μεθοδολογία επιλογής των κατάλληλων μεθόδων και τεχνικών εκπαίδευσης
- Μοντέλο αξιολόγησης για την αποτίμηση της εκπαίδευσης.
(Πηγή: Courau, 2000)
Soft Skills
Οι κοινωνικές ή οριζόντιες ικανότητες αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο της αποτελεσματικής αλληλεπίδρασής μας με άλλους, συμβάλλοντας μεταξύ άλλων, στη βελτίωση της επικοινωνίας, της συνεργασίας, της λήψης αποφάσεων και της επίλυσης προβλημάτων. Ικανότητες που εντάσσονται σε αυτό το πλαίσιο αποτελούν:
- η κριτική σκέψη
- ο οργάνωση
- η δημιουργικότητα
- η ενσυναίσθηση
- η ομαδικότητα
- η επικοινωνία
- η προσαρμοστικότητα
- η ευελιξία
Σε ομάδες εκπαίδευσης, στις οποίες οι εκπαιδευόμενοι-εργαζόμενοι ‘κουβαλάνε’ το ειδικό τους βάρος σε γνώσεις και εμπειρίες, αλλά και μεγάλες ευθύνες και υποχρεώσεις από το εργασιακό τους περιβάλλον, η σωστή διαχείριση από την πλευρά του εκπαιδευτή είναι αναγκαία.
Για να ενισχύσουμε την αξία των κοινωνικών δεξιοτήτων, θα λέγαμε, όπως φαίνεται και στο βίντεο εδώ, ότι τα λεγόμενα hard skills (θα λέγαμε ‘τα τυπικά προσόντα’) θα σε φτάσουν στη συνέντευξη, όμως τα soft skills (κοινωνικές δεξιότητες) είναι που θα σε βοηθήσουν να πάρεις τη δουλειά.
Πώς αναπτύσσονται οι ικανότητες του Εσωτερικού Εκπαιδευτή
Οι Εσωτερικοί Εκπαιδευτές, όπως κάθε εκπαιδευτής αλλά και επαγγελματίας, χρειάζεται να αναπτύσσει και να καλλιεργεί τις δεξιότητες και τα προσόντα του. Και στην περίπτωση των Εσωτερικών Εκπαιδευτών, πέρα από τη βασική εκπαίδευση σε γνωστικό και πρακτικό επίπεδο, χρειάζεται από τη πλευρά τους προσοχή σε τρεις άξονες:
- Ανάπτυξη στρατηγικών μάθησης, αυτομόρφωσης και συνεχούς κατάρτισης, ώστε να επικαιροποιούν τις γνώσεις τους όχι μόνο στο αντικείμενό τους, αλλά και σε τεχνικές και μεθόδους εκπαίδευσης.
- Ευκαιρίες για συνεχείς εκπαιδεύσεις, άρα συνεχή εξάσκηση για την απόκτηση αυτοπεποίθησης, αλλά και συνείδησης του [νέου] ρόλου τους.
- Αυτο-αξιολόγηση, ώστε να μπορούν να καλλιεργήσουν περαιτέρω τις ικανότητές τους και να βελτιώσουν τις πρακτικές τους.
Πλεονεκτήματα για τους οργανισμούς/εταιρείες
Τα οφέλη για έναν οργανισμό ή μια εταιρεία που αναπτύσσει ομάδα Εσωτερικών Εκπαιδευτών μπορεί να είναι πολλαπλά και διαπιστώνονται σε διάφορα επίπεδα.
- Οι Εσωτερικοί Εκπαιδευτές θεωρείται δεδομένο ότι γνωρίζουν καλύτερα την κουλτούρα της εταιρείας για την οποία εργάζονται συγκριτικά με εξωτερικούς συνεργάτες (εκπαιδευτές).
- Επίσης, οι Εσωτερικοί Εκπαιδευτές μπορούν να ‘μιλάνε’ την ίδια γλώσσα με εργαζόμενους της εταιρείας, καθώς γνωρίζουν το αντικείμενο της εργασίας, όντες και οι ίδιοι υπάλληλοι της εταιρείας, επομένως, γίνονται πιο εύκολα αποδεκτοί κατά την εκπαιδευτική διαδικασία.
- Τέλος, και ίσως το σημαντικότερο: η ανάδειξη των Εσωτερικών Εκπαιδευτών σηματοδοτεί την απόφαση της εταιρείας να δώσει ‘βήμα’ σε ανθρώπους μέσα από την εταιρεία, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στη μείωση του λειτουργικού κόστους της εταιρείας. Πρόκειται δηλαδή για μια ‘πνευματική επένδυση’ η οποία αναπτύσσει την εταιρική μνήμη και εξασφαλίζει τη βελτίωση της επίδοσης της εταιρικής λειτουργίας.
Στην Game Tree, προσφέρουμε εμπειρίες μάθησης πέρα από το συνηθισμένο.
Σχεδιάζουμε και υλοποιούμε customized προγράμματα εκπαίδευσης για στελέχη επιχειρήσεων, αξιοποιώντας τη βιωματική μάθηση και το εκπαιδευτικό παιχνίδι.
Περισσότερες πληροφορίες για τις υπηρεσίες μας μπορείτε να βρείτε εδώ.